Cát là vật liệu xây dựng thô không thể thiếu trong quá trình xây dựng nhà ở. Tuy nhiên, mỗi loại cát sẽ được sử dụng cho các giai đoạn khác nhau: cát để san lấp, cát dùng để đổ bê tông và cát để xây tô,..Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu về các loại cát xây dựng để bạn có thể lựa chọn loại cát sử dụng phù hợp
Cát xây dựng là gì?
Cát xây dựng là loại vật liệu xây dựng dạng hạt, có nguồn gốc tự nhiên bao gồm các loại hạt đá, và khoáng vật nhỏ mịn.
Kích thước của hạt cát thường nằm trong khoảng 0,05-1mm. Cát được chia theo kích thước 0,05 – 0,25 là loại cát mịn, 0,25 – 0,5 là cát trung bình, từ 0,5 – 2 là các thô và rất thô.
Cát xây dựng là một trong những vật liệu cần thiết góp phần vào việc hoàn thiện một công trình xây dựng.
Các loại cát xây dựng hiện nay
Cát xây tô
Cát xây tô là loại cát hạt trung, sạch, không lẫn tạp chất. Có giá thành đắt hơn cát san lấp nhưng lại rẻ hơn cát vàng.
Cát xây tô được yêu cầu làm sạch, mịn, không lẫn tạp chất và được dùng để xây hay trát tường. Để công trình đảm bảo được thẩm mỹ và độ bền của công trình, loại cát dùng để xây tô phải được lựa chọn kỹ lưỡng và đạt các tiêu chuẩn cơ bản sau:
– Độ lớn trung bình >= 0,7
– Không được lẫn sỏi hạt lớn (có đường kính từ 5 đến 10 mm)
– Cát bị vón cục dạng đất sét hoặc bán đất sét không được phép có trong cát tô.
– Hàm lượng muối gốc sunphat, sunphat <= 1% tổng khối lượng cát
– Hàm lượng bùn sét, hữu cơ <= 5% tổng khối lượng cát
Cát vàng
Cát vàng là loại cát xây dựng được khai thác từ sông lên với màu vàng vốn có của nó. Cát vàng khá đa năng, nó có thể được sử dụng trong nhiều hạng mục công trình khác nhau. Cát vàng với kích thước lớn hơn cát trắng (cát xây tô) nên được sử dụng với mục đích chịu lực tương đối cho công trình.
Cát vàng còn thường được sử dụng để lát nền tại những khu vực ẩm ướt, thường là ở tầng 1 (tầng trệt).
Một số tiêu chuẩn cơ bản khi chọn cát vàng để xây nhà như sau:
- Kích thước hạt từ 1.5 – 3mm.
- Không lẫn tạp chất như sỏi lớn, vỏ sò, vỏ ốc.
- Không được lẫn các chất hữu cơ bùn hoặc đất sét
- Hàm lượng muối gốc sunphat, sunphit có trong cát xây tô không được vượt quá 1% tổng khối lượng chung.
Cát đen
Cát đen là loại cát khá mịn có màu sẫm hơi đen nên gọi là cát đen. Cát đen được sử dụng nhiều trong xây nhà, tô trát hoặc san lấp mặt bằng. Cát đen được chia làm 2 loại chính:
- Cát đen loại to không lẫn tạp chất dùng để xây, trát
- Cát đen phù sa có nhiều tạp chất phù sa, thực vật nhỏ và các tạp chất khác thường được dùng để san lấp mặt bằng, làm nền
Giá thành của loại cát đen rẻ hơn nhiều so với cát vàng
Do vậy loại cát này được dùng rộng rãi trong xây dựng các công trình dân dụng, tòa nhà hay công trình nhỏ
Cát san lấp
Cát san lấp hay còn được gọi là cát san lấp nền, mặt bằng là loại cát không có nhiều yêu cầu tiêu chuẩn và kỹ thuật khi tuyển chọn. Chỉ cần sạch và không bị pha lẫn nhiều tạp chất ( < 20% ) là được.
Sử dụng cát san lấp để san lấp nền giúp cho nền móng công trình vững hơn, khỏe hơn, ma sát tốt hơn, cũng như thoát nước tốt hơn
Cát bê tông
Cát bê tông là loại cát vàng hạt to, kích thước hạt lớn từ 2.0 – 3.3mm. Loại cát này chủ yếu được khai thác từ đất đai và khoáng sản tự nhiên, sau khi kết hợp cùng các thành phần cốt liệu tạo thành cát bê tông.
Để đảm bảo an toàn cho công trình, cát bê tông cần đạt các tiêu chuẩn sau:
- Kích thước 2.0 – 3.3mm.
- Hàm lượng muối gốc sunphat, sunphit không quá 1% khối lượng tổng thể.
- Sỏi có đường kính từ 5 – 10mm không vượt quá 5% khối lượng tổng thể.
- Mica không được lớn hơn 1% theo khối lượng tổng thể.
Cách để lựa chọn được cát tốt trong xây nhà ở
Để lựa chọn được loại cát tốt nhất khi xây nhà thực sự rất khó. Chúng ta cần căn cứ vào địa chất tại khu vực xây, vị trí cần xây dựng để lựa chọn loại cát sao cho phù hợp. Ví dụ:
- Cát hạt mịn (cát san lấp) sử dụng để san lấp nền móng
- Cát hạt lớn (cát vàng) sử dụng để đổ bê tông.
- Cát hạt trung (cát vàng, cát đen) dùng để xây tường và tô tường
Trên đây là những thông tin về cát xây dựng, hy vọng bài viết có thể cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết khi xây dựng nhà ở.
