Khi xây dựng nhà cửa, việc lựa chọn loại bê tông để đổ móng là một quyết định quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng và độ bền của công trình. Hai lựa chọn phổ biến hiện nay là bê tông tươi và bê tông trộn tay. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về hai loại bê tông này để giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp nhất.

Tìm hiểu về các thành phần của bê tông

Bê tông là vật liệu xây dựng quan trọng, được tạo thành từ ba thành phần chính:

Cốt liệu lớn: Thường là đá hoặc sỏi (có thể sử dụng vật liệu nhân tạo cho bê tông nhẹ).
Cốt liệu nhỏ: Bao gồm cát, bột đá, hoặc đá nghiền mịn.
Chất kết dính: Thường là hỗn hợp xi măng và nước, đôi khi kết hợp với nhựa đường hoặc các phụ gia đặc biệt.

Quá trình tạo ra bê tông đòi hỏi việc phối trộn các thành phần này theo tỉ lệ chính xác. Kết quả là một vật liệu có độ bền cao, khả năng chịu lực tốt và khó bị phá hủy. Nhờ những đặc tính ưu việt này, bê tông được sử dụng rộng rãi trong nhiều công trình xây dựng, từ việc đổ nền móng, tạo dầm, đúc sàn, cho đến xây dựng cột trụ và các kết cấu phức tạp khác.

Bê tông tươi là gì?

Bê tông tươi, còn gọi là bê tông thương phẩm, là loại bê tông được trộn sẵn tại trạm trộn bê tông bằng máy móc hiện đại và được vận chuyển đến công trình bằng xe bồn chuyên dụng. Bê tông này được sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, đảm bảo độ đồng nhất và chất lượng cao.

Do được trộn bằng máy móc nên tỷ lệ cấp phối của bê tông tươi rất chính xác. Tùy theo quy chuẩn của công trình mà bê tông được trộn với những tỷ lệ tiêu chuẩn khác nhau. Người ta thường phân loại chúng dựa theo mác bê tông. Mác bê tông là đơn vị chỉ cường độ chịu nén của bê tông.

(Mác bê tông được chia làm nhiều loại khác nhau: từ 100, 150, 200, 250, 300, 400, 500 và 600. Trong đó, loại mác 200 – 300 được sử dụng phổ biến trong công trình nhà ở dân dụng)

Bê tông trộn tay là gì?

Bê tông trộn tay là loại bê tông được trộn trực tiếp tại công trường xây dựng bằng phương pháp thủ công hoặc máy trộn nhỏ. Các thành phần như xi măng, cát, đá, nước được trộn theo tỷ lệ định sẵn dưới sự giám sát của kỹ sư hoặc thợ xây có kinh nghiệm. Tuy nhiên, khi trộn phương pháp đòi hỏi nhân công phải cẩn thận và tỉ mỉ để trộn đúng tỷ lệ của nguyên vật liệu, nếu không sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của bê tông.

So sánh ưu nhược điểm của bê tông tươi và bê tông trộn tay

Bê tông tươi:

Ưu điểm:

Chất lượng đồng đều và ổn định
Tiết kiệm thời gian và nhân công
Phù hợp cho các công trình lớn
Đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật cao

Nhược điểm:

Chi phí cao hơn
Cần đặt hàng trước và phụ thuộc vào lịch giao hàng
Khó điều chỉnh tại chỗ nếu cần

Bê tông trộn tay:

Ưu điểm:

Chi phí thấp hơn
Linh hoạt trong việc điều chỉnh thành phần
Phù hợp cho các công trình nhỏ

Nhược điểm:

Chất lượng không đồng đều
Tốn nhiều thời gian và nhân công
Khó đảm bảo chất lượng cho các công trình lớn

Nên đổ móng bằng bê tông tươi hay bê tông trộn tay cho nhà dân dụng?

Móng là bộ phận quan trọng của công trình, giữ vai trò đảm bảo sự bền vững cho ngôi nhà. Do đó cần được tính toán và lựa chọn hình thức đổ bê tông phù hợp vừa thuận tiện vừa đảm bảo chất lượng của công trình.

Đối với nhà dân dụng, việc lựa chọn giữa bê tông tươi và bê tông trộn tay phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

Quy mô công trình: Với nhà có diện tích lớn hoặc nhiều tầng, nên sử dụng bê tông tươi để đảm bảo chất lượng và tiến độ.
Ngân sách: Nếu ngân sách hạn chế, bê tông trộn tay có thể là lựa chọn phù hợp cho các công trình nhỏ.
Yêu cầu kỹ thuật: Công trình có yêu cầu kỹ thuật cao nên sử dụng bê tông tươi.
Điều kiện thi công: Nếu công trường hẹp, khó tiếp cận, bê tông trộn tay có thể là lựa chọn thực tế hơn.

Do vậy đối với những nhà ở dân dụng có diện tích vừa phải bạn nên đổ bê tông trộn tay để đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, nếu diện tích sàn của ngôi nhà lớn, giao thông đi lại thuận tiện bạn nên đổ bê tông tươi để quá trình đổ bê tông được thuận lợi và công trình đảm bảo được chất lượng tốt nhất.

So sánh chi phí đổ bê tông tươi và bê tông thương phẩm

Chi phí đổ bê tông tươi thường cao hơn so với bê tông trộn tay từ 15-30%, tùy thuộc vào địa điểm và khối lượng công trình. Tuy nhiên, khi tính toán tổng chi phí, cần xem xét các yếu tố sau:

Chi phí nhân công: Bê tông trộn tay cần nhiều nhân công hơn.
Thời gian thi công: Bê tông tươi giúp rút ngắn thời gian thi công, giảm chi phí gián tiếp.
Chất lượng công trình: Bê tông tươi có thể giúp giảm chi phí bảo trì, sửa chữa về lâu dài.

Lưu ý khi đổ bê tông xây nhà

Đối với vật liệu trộn bê tông

Cát: Khi đổ bê tông chúng ta sẽ sử dụng cát vàng có kích thước từ 1,5 – 3mm. Cần lưu ý nên lựa chọn lô cát có hạt đều. Trước khi đổ cần sàng lọc loại bỏ cát mịn, nhỏ và các tạp chất khác nhằm đảm bảo chất lượng cát đầu vào được tốt nhất.
Đá: sử dụng cho bê tông là đá 1×2 với kích cỡ phổ biến là 10x28mm. Trước khi đưa vào trộn bê tông, đá cần được loại bỏ tạp chất bằng cách sàng qua lưới thép và rửa sạch bằng nước. Nên chọn đá xanh hoặc đá trắng vì chúng cho độ cứng cao và cường độ nén cao hơn so với đá đen.
Xi măng: là chất kết dính quan trọng trong bê tông, loại xi măng tiêu chuẩn thường dùng cho bê tông là PCB40. Xi măng nhiều loại với nhiều mức giá khác nhau tuy nhiên khi đổ bê tông móng chúng ta nên chọn loại xi măng tốt của các thương hiệu uy tín để đảm bảo sự vững chắc cho các công trình xây dựng.
Nước: nước dùng cho bê tông là loại nước đạt tiêu chuẩn sinh hoạt, có độ PH từ 7 – 10. Không dùng nước biển, nước lợ, nước có váng dầu, mỡ để trộn bê tông. Tốt nhất là sử dụng nước máy từ hệ thống cấp thoát nước của địa phương.
Thép: là vật liệu giúp tăng tính chịu lực cho bê tông. Trong công trình dân dụng, bê tông không thể thiếu cốt thép. Khi thi công cần đảm bảo cốt thép đạt tiêu chuẩn về hàm lượng, chiều dài, mối nối, thép được buộc theo thiết kế, không bị rỉ và đã được đánh sạch trước khi đổ.

Đối với bê tông tươi

Để đảm bảo chất lượng bê tông tươi hạn chế rủi ro chọn nhầm bê tông kém chất lượng bạn nên tiến hành các công việc sau:

Trước khi nhận bê tông:

Tham khảo thông tin từ những người có kinh nghiệm để chọn trạm trộn bê tông uy tín, có năng lực tốt.
Khi làm hợp đồng, cần lưu ý các điều khoản về tiêu chuẩn bê tông theo mác; đồng thời có điều khoản đền bù khi có sự cố do bê tông kém chất lượng.
Thông thường, đối với công trình nhà ở dân dụng, cấp phối đã có sẵn. Gia chủ có thể yêu cầu đơn vị cung cấp trình cấp phối và các tài liệu kèm theo để kiểm tra.

Khi nhận bê tông:

Kiểm tra niêm chì trong xe và hóa đơn giao hàng theo đúng hợp đồng đã ký kết.
Lấy mẫu bê tông để kiểm tra xem bê tông có bị vón cục, chảy nước hay không; đồng thời điểm tra độ sụt của bê tông, nếu đảm bảo tiêu chuẩn mới đưa vào thi công.

Lưu ý khi đổ bê tông tươi:

– Lựa chọn trạm bê tông tại khu vực càng gần công trình xây dựng giúp đảm bảo chất lượng bê tông không bị ảnh hưởng trong quá trình vận chuyển.

– Chọn mác xi măng phù hợp với mác bê tông theo thiết kế cấp phối.

– Cần phải bảo dưỡng bê tông ngay sau khi bề mặt thi công đủ cứng. Không được để bê tông bị khô, trắng mặt mà phải giữ ẩm bằng cách tưới nước, che nắng.

Đối với bê tông trộn tay

Bê tông trộn tay có nhược điểm là chất lượng không được đồng đều như bê tông tươi và mất thời gian để phối trộn. Khi chuẩn bị và sử dụng bê tông trộn tay, cần lưu ý các bước sau để đảm bảo chất lượng:

Đo lường chính xác các thành phần theo công thức đã định.
Chọn bề mặt trộn phẳng, khô ráo, sạch sẽ, không có tạp chất.
Chuẩn bị đầy đủ vật liệu và dụng cụ cần thiết tại khu vực làm việc.
Ưu tiên sử dụng máy trộn để tiết kiệm thời gian và tăng độ đồng nhất của hỗn hợp.
Trong thời gian chờ đổ, khuấy đều hỗn hợp thường xuyên để duy trì độ sệt và ngăn đông cứng không đều.
Tính toán kỹ lượng vật liệu trước khi trộn để tránh dư thừa hoặc thiếu hụt khi thi công.
Sau khi đổ, chăm sóc bê tông cẩn thận để đảm bảo quá trình đông cứng và phát triển cường độ diễn ra tối ưu.

Những lưu ý này giúp đảm bảo chất lượng của bê tông trộn tay, góp phần tạo nên công trình bền vững và an toàn.

Việc lựa chọn giữa bê tông tươi hay bê tông trộn tay phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy mô công trình, ngân sách, yêu cầu kỹ thuật và điều kiện thi công. Đối với nhà dân dụng có quy mô vừa và lớn, bê tông tươi thường là lựa chọn tốt hơn để đảm bảo chất lượng và độ bền của công trình. Tuy nhiên, với các công trình nhỏ hoặc khu vực khó tiếp cận, bê tông trộn tay vẫn có thể là một lựa chọn hợp lý. Quan trọng nhất là đảm bảo tuân thủ các quy trình kỹ thuật và lựa chọn phương án phù hợp nhất với điều kiện cụ thể của công trình.