Tóm tắt nội dung
Trong thi công xây dựng, chống thấm luôn là một trong những hạng mục quan trọng, đặc biệt tại các vị trí dễ bị thấm như cổ ống nơi tiếp giáp giữa ống kỹ thuật và kết cấu bê tông. Nếu không được xử lý đúng kỹ thuật, cổ ống có thể trở thành điểm yếu, gây thấm dột, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết cấu công trình và sinh hoạt hàng ngày. Vì vậy, việc hiểu rõ cổ ống là gì, nguyên nhân gây thấm, cũng như nắm vững các bước thi công chống thấm đúng kỹ thuật là vô cùng cần thiết để đảm bảo độ bền và tính thẩm mỹ cho công trình.
Cổ ống là gì?
Cổ ống là phần tiếp giáp giữa ống kỹ thuật (ống nước, ống thoát sàn, ống điện…) và kết cấu bê tông (tường, sàn, trần…). Đây là vị trí có thể xuyên sàn, xuyên tường hoặc xuyên qua các tầng. Cổ ống thường nằm ở:
- Nhà vệ sinh, phòng tắm
- Ban công, sân thượng
- Tầng hầm
- Bể nước, bể phốt, hồ bơi…
Do là khu vực tiếp giáp giữa vật liệu khác nhau (ống nhựa – bê tông), nên cổ ống thường là điểm yếu dễ bị thấm nước nếu không xử lý đúng kỹ thuật.
Nguyên nhân cổ ống bị thấm
- Hiện tượng thấm nước qua cổ ống chủ yếu xuất phát theo nguyên lý mao dẫn, hạt vật liệu có kích thước lớn hơn phân tử nước dẫn đến nước dễ dàng lọt qua các lớp vật liệu.
- Thi công không đúng kỹ thuật: Không tạo gờ chắn nước, không làm sạch bề mặt, không tạo rãnh hoặc dùng sai vật liệu chống thấm.
- Không xử lý chống thấm ngay từ đầu: Việc chống thấm bị bỏ qua hoặc làm sơ sài trong thi công ban đầu, gây thấm nước về sau.
- Tác động từ môi trường: Các yếu tố như mưa, gió, ánh nắng mặt trời có thể ảnh hưởng đến cổ ống và làm giảm độ chắc chắn của lớp chống thấm, tăng khả năng thấm nước.
Tầm quan trọng của việc chống thấm cổ ống
Cổ ống là vị trí giao nhau giữa sàn, tường, vách với ống kỹ thuật. Đây là vị trí thường xuyên chịu tác động của nước, vì vậy việc chống thấm là rất quan trọng giúp:
-
Bảo vệ kết cấu công trình: Nước thấm qua cổ ống lâu ngày có thể gây hư hỏng kết cấu bê tông, mục thép, giảm tuổi thọ công trình.
-
Ngăn ẩm mốc, mất vệ sinh: Nước thấm gây nấm mốc, hôi hám, đặc biệt ở khu vực nhà vệ sinh, tầng hầm.
-
Tránh chi phí sửa chữa sau này: Việc khắc phục thấm sau khi công trình đã hoàn thiện thường tốn kém và phức tạp hơn nhiều lần so với chống thấm ngay từ đầu.
-
Tăng tính thẩm mỹ và an toàn: Đảm bảo sàn nhà, trần nhà không bị ố vàng, bong tróc do thấm dột.
Các bước thi công chống thấm cổ ống đúng kỹ thuật
Bước 1: Vệ sinh bề mặt cổ ống
-
Loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, mảnh vụn bê tông hoặc vữa còn sót lại.
-
Làm sạch cả bề mặt bê tông và thành ống, đảm bảo độ bám dính tốt cho lớp chống thấm.
Bước 2: Tạo rãnh chống thấm quanh cổ
-
Dùng máy đục để tạo rãnh hình chữ V quanh chân cổ ống, sâu khoảng 1 – 2 cm, rộng 1 – 2 cm.
-
Mục đích: Rãnh giúp chứa vật liệu chống thấm và ngăn nước thấm lan ra ngoài.
Bước 3: Tạo gờ chắn nước quanh chân cổ
-
Tạo gờ vát nghiêng hình chóp cụt (gờ triệt tiêu) quanh chân cổ ống bằng vữa không co ngót hoặc vữa chuyên dụng.
-
Gờ giúp ngăn nước tụ quanh chân ống, giảm áp lực nước lên mối nối.
Bước 4: Sử dụng vật liệu chống thấm phù hợp
Tùy theo yêu cầu kỹ thuật và khu vực chống thấm, có thể sử dụng các vật liệu sau:
-
Thanh trương nở (waterstop bentonite): Quấn quanh cổ ống trước khi đổ bê tông, nở ra khi gặp nước để bịt kín khe hở.
-
Màng chống thấm gốc xi măng polymer: Quét 2–3 lớp quanh chân cổ ống và rộng ra vùng xung quanh.
-
Keo chống thấm polyurethane (PU): Dùng bơm trám các khe hở nhỏ, có độ đàn hồi cao.
-
Vữa chống thấm gốc xi măng hoặc gốc silicat: Thi công trên bề mặt tạo lớp bảo vệ bền chắc.
Bước 5: Kiểm tra và hoàn thiện
-
Sau khi thi công xong, cần kiểm tra độ kín nước bằng cách bơm nước hoặc thử nước tại vị trí chống thấm.
-
Nếu đảm bảo không có hiện tượng thấm rò rỉ, tiến hành phủ lớp bảo vệ hoặc hoàn thiện bề mặt (lát gạch, đổ sàn…).
Lưu ý khi chống thấm cổ ống
-
Thi công chống thấm từ giai đoạn đầu, không để phát sinh sau khi hoàn thiện.
-
Phải tương thích vật liệu giữa ống và kết cấu, tránh dùng keo hoặc lớp chống thấm không bám dính.
-
Chống thấm cả trong và ngoài: Nếu có điều kiện, nên xử lý cả mặt trong và ngoài cổ ống xuyên sàn, xuyên tường.
-
Không bỏ qua bước tạo gờ và tạo rãnh đây là hai bước quyết định hiệu quả ngăn nước.
-
Chọn vật liệu uy tín, có thương hiệu và kỹ thuật phù hợp với vị trí sử dụng.
-
Bảo dưỡng sau thi công: Một số loại vật liệu cần thời gian khô và bảo dưỡng đúng cách để đạt hiệu quả tốt nhất.
Chống thấm cổ ống tuy là một hạng mục nhỏ nhưng lại đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ công trình khỏi tác động của nước và độ ẩm. Thi công đúng kỹ thuật, lựa chọn vật liệu phù hợp và xử lý cẩn thận ngay từ đầu sẽ giúp ngăn ngừa nguy cơ thấm dột, tiết kiệm chi phí sửa chữa về sau và duy trì chất lượng công trình lâu dài. Đầu tư cho việc chống thấm cổ ống chính là bảo vệ công trình một cách bền vững và toàn diện.
