Bê tông là vật liệu không thể thiếu được sử dụng trong các công trình xây dựng. Bên cạnh những ưu điểm vốn có, trong quá trình thi công bê tông cũng có một số nhược điểm riêng. Do vậy, để khắc phục những nhược điểm của bê tông, các sản phẩm phụ gia bê tông đã ra đời giúp bê tông có thêm nhiều đặc tính tốt. Cùng MaxHome tìm hiểu về phụ gia bê tông dưới đây:
Phụ gia bê tông là gì?
Phụ gia bê tông là những hợp chất hay hỗn hợp các hợp chất chất vô cơ, hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp mà khi cho một lượng nhỏ vào hỗn hợp bê tông sẽ làm thay đổi tính chất công nghệ của bê tông hay tính chất sử dụng của bê tông, tăng tính lưu động,…
Vai trò của phụ gia bê tông
Kéo dài thời gian linh hoạt cho bê tông
Các loại phụ gia kéo dài thời gian linh hoạt này thường sử dụng trong bê tông tươi. Bởi vì khác với bê tông trộn thủ công thì bê tông tươi sẽ được trộn tại các trạm trộn, sau đó được vận chuyển tới công trình bằng các loại xe chuyên chở. Quá trình di chuyển này có khi sẽ mất tới 2-3h tùy quãng đường, thời gian này đủ để bê tông bắt đầu ninh kết, ảnh hưởng tới quá trình thi công, vì vậy phải sử dụng tới phụ gia này.
Tăng khả năng phủ đầy cốp pha của bê tông
Với những cấu kiện có mật độ thép dày, uốn lượn phức tạp thì việc thi công sẽ gặp một chút khó khăn. Sử dụng thêm phụ gia bê tông sẽ giúp cho bê tông phủ kín tràn đầy ván khuôn, và gia tăng sự chịu lực vừa nâng cao tính thẩm mỹ cho cấu kiện
Tăng cường độ bê tông
Bê tông có cường độ cao thông thường có thể đạt tới nếu không sử dụng phụ gia là dưới 50 MPa. Trong khi đó sử dụng phụ gia giảm nước sẽ giúp bê tông đạt tới cường độ trên 50MPa.
Rút ngắn tiến độ thi công cho công trình
Thông thường thì sau 28 ngày từ khi đổ bê tông mới đạt tới cường độ đứng quy định thiết kế, đồng thời lúc này mới được tháo dỡ cốp pha và tiếp tục tiến hành thi công các hạng mục tiếp theo. Tuy nhiên nếu chúng ta tuân thủ theo thời gian trên thì công trình sẽ bị chậm tiến độ. Để đẩy nhanh thời gian tháo dỡ cốp pha thì phải sử dụng thêm phụ gia hỗ trợ thời gian đông kết của bê tông.
Thi công công trình trong điều kiện đặc biệt
Các công trình thi công dưới nước, thi công cống ngầm,…thì phải yêu cầu bê tông đông kết ngay lập tức, chúng ta cần sử dụng phụ gia đông kết nhanh bê tông.
Tăng khả năng chống thấm, chịu mài mòn và chịu mặn của bê tông.
Với nhiều công trình có tính đặc thù, bê tông phải chịu các điều kiện ngập mặn, tiếp xúc với hóa chất hay nhập nước,…thì khi thi công cần tính toán để thêm vào các loại phụ gia giúp bê tông có thêm tính năng tương ứng
Các loại phụ gia đông kết bê tông nhanh được sử dụng phổ biến
Phụ gia bê tông ngày càng có nhiều chủng loại với nhiều đặc tính khác nhau. Dưới đây là top những loại phụ gia cho bê tông được sử dụng phổ biến nhất cùng công dụng của chúng:
Phụ gia bê tông cuốn khí
Phụ gia bê tông cuốn khí có tác dụng tạo ra nhiều bọt khí nhỏ trong bê tông để nâng cao khả năng đông cứng và tan của bê tông. góp phần tăng tính linh động của bê tông khi đổ trong điều kiện nhiệt độ thấp. Trong điều kiện nhiệt độ bên trong bê tông tăng và hàm lượng xi măng cao có trộn chất độn tro bay sẽ làm giảm tác dụng của sản phẩm.
Phụ gia giảm thấm nước cho bê tông
Chất phụ gia bê tông này có tác dụng truyền dẫn hơi nước ẩm tiết ra dạng lỏng hoặc hơi nước bốc lên từ trong bê tông hoặc đi qua bê tông. Các loại phụ gia này đều có nguồn gốc từ các loại vật liệu hạt nhỏ có tính pozzolanic, có thể phản ứng với hydroxide calci. Chất này chính là được giải phóng từ sự thủy hóa xi măng để tạo ra thành phần mang tính xi măng chèn vào các lỗ trống
Phụ gia đông kết bê tông nhanh
Sử dụng cho công trình thi công vào điều kiện thời tiết lạnh, tăng thời gian đông cứng của bê tông, cho phép tháo dỡ cốp pha sớm. Sản phẩm có thể sử dụng để trám chỗ rò rỉ do áp lực nước, giúp cho công việc sửa chữa nhanh chóng hơn.
Với tác dụng tăng thời gian ninh kết và cường độ bê tông trong thời gian đầu nhưng có thể làm giảm cường độ lâu dài của bê tông, nếu dùng quá liều lượng quy định sẽ gây tác dụng phụ và bê tông giảm đi cường độ chịu lực. Trong phụ gia bê tông này có chứa ion sẽ dễ làm cho các kết cấu thép chôn vào bê tông bị hoen gỉ.
Phụ gia kéo dài thời gian đông cứng cho bê tông
Đây chính là chất phụ gia khi cho vào hỗn hợp bê tông sẽ kéo dài thời gian đông cứng của bê tông. Các chất liệu thường được sử dụng để làm phụ gia này đó là: các lignosulfonate canxi, natri, amonium, các axit, muối của axit hydroxy cacboxylic, hydrat cacbon, glucozơ, saccarozơ, tinh bột và xenlulo
Mức độ hiệu quả của sản phẩm sẽ ở mức độ khác nhau phụ thuộc vào tính chất của xi măng và liều lượng sử dụng. Sản phẩm sẽ làm chậm quá trình ninh kết của bê tông ở trong những giai đoạn đầu và giảm khả năng thủy hóa ở mức tương ứng
Khi sử dụng chất phụ gia này cần lưu ý không nên cho quá liều quy định. Bởi vì sẽ gây ra nguy cơ làm chậm thời gian ninh kết và có thể không tỷ lệ thuận với lượng phụ gia cho vào. Các loại phụ gia kéo dài thời gian ninh kết thường được khuyến cáo sử dụng trong các trường hợp sau: khi thi cong trong thời tiết nóng, vận chuyển đường dài, bê tông trộn sẵn, bê tông thương phẩm bơm, vữa trát phun, các tấm bê tông mỏng che cốt liệu sau khi đổ, thi công phụt.
Phụ gia trợ bơm cho bê tông
Phụ gia trợ bơm hỗ trợ quá trình bơm bê tông được trơn hơn, dễ dàng hơn cho những cự ly xa mà không gây phân tầng bê tông. Tác dụng của chúng là ép nước ở trong hồ xi măng, làm cho hồ xi măng trở nên dẻo hơn, dễ dàng chui vào trong các khe hở của cốt liệu làm cho bê tông được trơn mượt. Sản phẩm chỉ dùng cho bê tông được thiết kế với cấp phối dành cho bê tông bơm
Phụ gia bê tông nở
Phụ gia bê tông nở làm tăng thể tích của hỗn hợp hoặc của vữa bê tông để sản xuất ra vữa bơm cho bulong neo, chèn chân cột hay để sản xuất bê tông tự ứng suất. Sản phẩm sẽ hoạt động trong lúc thủy hóa xi măng hoặc phản ứng với các thành phần khác của bê tông tạo sự trương nở
Vật liệu của loại phụ gia này bao gồm 3 loại: Loại có chứa sứt, chất gia tăng oxit, loại phụ gia tạo khí chứa bột nhôm và loại chứa oxit calci tự do. Do đó khi dùng phải xem xét kỹ việc dùng với các phụ gia khác cho tương thích, nếu không bê tông sẽ bị phá hoạt. Việc dùng quá liều lượng sẽ khiến bê tông bị phá đi sự giãn nở vốn có
Phụ gia tự bảo dưỡng bê tông
Phụ gia tự bảo dưỡng đầu tiên được sản xuất năm 1988 bởi nhà sản xuất MBT ( Úc) đó là Rechocure 736. Chỉ cần sử dụng 5 lít phụ gia này cho 5 lít/ m3 bê tông thì sẽ không cần phải bảo dưỡng mà vẫn đạt tới cường độ tối đa, tỷ lệ lỗ rộng giảm, chống mài mòn tương đương với như các phương pháp bảo dưỡng bằng nước hoặc bằng nilon. Đặc biệt hơn so với các bước bảo dưỡng thông thường thì chỉ số co ngót dẻo của bê tông giảm đi nhiều
Phụ gia giảm nước trong bê tông
Phụ gia giảm nước trong bê tông diễn ra trong quá trình trộn bê tông, giúp cho việc đổ bê tông trở nên dễ dàng hơn. Loại này luôn là các sản phẩm hữu cơ với khả năng giảm sức căng trên bề mặt hoặc ở giữa các mặt của chất lỏng. Các hạt phụ gia sẽ bôi trơn các hạt xi măng, tách rời chúng sau đó phân tán để tạo điều kiện cho việc làm ướt hoặc thủy hóa
Phụ gia giảm nước thường được làm từ các chất liệu như: Lignosulfonate ( chất phụ trong sản xuất giấy) là chất cuốn khí. Xà phòng nhựa, các abietat kiềm, natri, kali, alkylary sulfonat (chất tẩy rửa tổng hợp LAS) là chất giảm nước.
Cơ chế tác dụng của chất phụ gia giảm nước dựa trên giảm sức căng bề mặt và do cuốn khí:
Giảm nước do sức căng bề mặt: khi cho phụ gia giảm nước vào vữa bê tông, các hạt phân tử có trong chất phụ gia sẽ hòa tan vào dung dịch, hấp thụ lên bề mặt pha rắn như các hạt xi măng, cát đá và các sản phẩm thủy hóa của xi măng. Điều này giúp làm giảm sức căng bề mặt phân chia giữa pha rắn và lỏng, giảm chiều dày của các màng nước bao quanh.
Giảm nước do cuốn khí: sau khi làm giảm sức căng bề mặt giữa pha rắn và lỏng, các phần tử trong phụ gia sẽ là tăng mức cuốn khí vào hỗn hợp bê tông trong quá trình trộn. Điều này có tác dụng tăng độ sụt bê tông, các bọt khí cuốn vào cũng được phân bố đều với kích thước nhỏ và có tác dụng như miếng đệm để các pha rắn trượt lên nhau mượt hơn
Phụ gia siêu dẻo giảm nước trong bê tông
Phụ gia siêu dẻo có thể giảm lượng nước trong lúc trộn hỗn hợp bê tông rất cao. Sản phẩm này khác với phụ gia giảm nước thường ở điểm không ảnh hưởng tới thời gian ninh kết của bê tông. Từ đó mà có thể tạo ra các loại bê tông có độ linh động cao.
Phụ gia siêu dẻo thường dùng với mục đích tăng tính linh động cho hỗn hợp bê tông mà vẫn giữ tỷ lệ ninh kết cố định. Bên cạnh đó sản phẩm còn tăng cường độ của bê tông bằng cách giảm lượng nước lên tới tối đa 40%. Với độ sụt 200mm, loại phụ gia này có khả năng tự làm bằng mặt nhưng vẫn cần phải được đầm chặt. Các hạng mục điển hình áp dụng phụ gia bê tông siêu dẻo đó là:
- Cải thiện việc đổ và đầm bê tông ở những vùng bố trí mật độ các cấu kiện bê tông dày đặc cốt thép và khó tiếp cận
- Sử dụng trong sản xuất bê tông cường độ cao
- Trợ giúp cho quá trình bơm bê tông được xa và cao hơn
Khi sử dụng gia bê tông dẻo cần lưu ý:
- Lựa chọn loại thích hợp phù hợp với loại xi măng sử dụng cho công trình theo chỉ dẫn của nhà sản xuất và liều lượng đúng quy định
- Sản phẩm có thể giúp cho hỗn hợp bê tông tự làm bằng mặt nhưng vẫn phải được đầm chặt
- Cốp pha phải chặt khít để bê tông không bị gỉ ra ngoài do độ linh động cao
- Sử dụng thêm phụ gia vào trạm trộn khi chất phụ gia siêu dẻo có tác dụng kéo dài thời gian ninh kết từ 2-3 giờ so với không sử dụng phụ gia
Trên đây là chia sẻ về những loại phụ gia đông kết bê tông thường được sử dụng trong thi công xây dựng và vai trò của chúng. Hy vọng bài viết giúp bạn đọc có thêm kiến thức và hiểu hơn về các loại phụ gia đông kết, ứng dụng phù hợp cho từng giai đoạn của công trình gia đình.
